1926? Theaterorgel nu in bezit van Danny Koschinski
Website van Danny Koschinski:
http://www.koschinski.nl/dannykoschinski/eigenorgels.htm
1926?: Nieuw bioscoop-orgel door Standaart voor ???
Ca. 2010: Aankoop door Johannes Veldkamp uit Heerde bij een 2e
hands winkel in de regio. Het verhaal ging dat dit orgel eigendom zou zijn
geweest van een pastoor die dat mee nam naar uitvaarten en dergelijke. (02),
(03)
Ca. 2010: Aankoop door Danny Koschinski uit Haaksbergen.
Achtergrondinformatie door Danny Koschinski:
Hij heeft het instrument in 2010 gekocht van Johannes Veldkamp, maar de
herkomst van het orgel is nog grotendeels in het duister gehuld.
Hij heeft heeft een windmotor toegevoegd die bij aankoop nog niet aanwezig was.
Veldkamp heeft weinig gewijzigd. Hij heeft alleen een 15V omvormer
toegevoegd voor de tractie en de motor.
De pneumatiek werkt prima en ook de
kegellade geeft geen storingen.
Het heeft één klavier welke bij g (klein) begint. Er is geen pedaal.
Hij had plannen voor een mechanisch pedaal maar zag daarvan af omdat dit teveel afbreuk
zou doen aan het geheel.
Het orgel staat in een gesloten kast met aan de voorkant een zwelraam. Dit wordt mechanisch bedient middels een zwelpedaal.
De pneumatische tremulant
werkt (nog) niet, maar er zijn plannen om die werkend te krijgen, eventueel met
hulp van een gevestigde orgelbouwer.
Het pijpwerk (het orgel heeft 3 stamregisters: Bourdon 8', Prestant 4' en Viola
4') en is nagenoeg in originele staat.
Alleen het groot (klein) octaaf van de Viola
4’ en de Bourdon 8’ zijn niet origineel en vervangen door
Pels-pijpen van orgelmetaal.
Het zoeken naar vervangende pijpen uit dezelfde periode met een hoog loodgehalte
heeft nog geen resultaat opgeleverd..
Na aankoop wat de wens het meteen te restaureren, maar wegens tijdgebrek is dit
nog niet gelukt
De houten zijkanten
van de kast moeten nog worden vervangen (van triplex naar ‘red cedar’ zoals de
rest van de kast).
Het is verder in goede staat en mijn wens is zeker om
de restauratie te voltooien! Daarna wil ik het een plek geven als koororgel in
de kerk waar ik organist ben.
Uit eigen onderzoek weet ik dat Standaart rond 1924 begon met het ontwikkelen
van theaterorgels en dit orgel is nagenoeg zeker een prototype of
demonstratiemodel geweest hiervoor (echter zonder de trommels en andere
speelhulpen).
Ik baseer dat op de horizontale register-wippers, het unitsysteem,
de dispositie en ook omdat ik een tijd geleden op internet wat foto’s zag van de
werkplaats van Standaart uit die tijd waar vergelijkbare modellen stonden
opgesteld voor de bouw.
Zeer waarschijnlijk is dit één van de weinige of wellicht
het enige orgelmodel van dit type dat uit die tijd bewaard is gebleven.
Gegevens uit zijn website:
Dit is voor zover bekend het kleinste nog bestaande
Standaart-orgel. Naar alle waarschijnlijkheid is dit orgel (gezien de dispositie,
unitstemmen, de registerwippers en de zwelkast) een prototype of
demonstratiemodel geweest voor de theaterorgels welke Standaart vanaf 1926 ging
bouwen.
Het is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Holland of Zeeland en heeft 162 pijpen
met 3 stamregisters: Bourdon 8', Prestant 4' en Viola 4'.
Alle pijpen staan in een zwelkast en zijn verdeeld in bas -en discant.
Dispositie: Bourdon 8', Prestant 4' ,Fluit 4'
(U), Viola 4', Quint 2 2/3' (U), Octaaf 2' (U), Fluit 2' (U),
Salicet 2' (U), Terts 1 3/5' (U), Piccolo 1' (U), Tremulant
Bronvermelding: